Lezing: Revolutie in Inkt - Petronella Moens' strijd voor gelijkheid tijdens de Verlichting

Bij deze lezing duiken we in het leven en rijke oeuvre van de blinde schrijfster Petronella Moens (1762-1843). Zeeuwse van oorsprong, maar eenmaal in Utrecht - op al hogere leeftijd - schreef ze het grootste deel van haar werk. Altijd betrokken, gezegend met een goed geheugen en een niet-aflatende nieuwsgierigheid was zij een stem voor haar, net als zijzelf, gemarginaliseerde medemens in de achttiende en eerste helft van de negentiende eeuw. Hoe verwierf zij als blinde vrouw een invloedrijke positie in het literaire geweld van de Verlichting?

Ze was abolitionist, patriot en een uitgesproken voorstander van andere vormen van gelijkheid. De adel? Die kreeg het te verduren in haar boeken, tijdschriften en brieven. Moens was een pittige tante - bijnaam Pietje Potentaat - die geen blad voor de mond leek te nemen als het om de samenleving ging. Toch schreef zij ook veel werk dat een braver karakter had, waaronder kinderboeken. En: ze filosofeerde in de achttiende eeuw al over een toekomst waarin mensen hun teksten niet meer zelf zouden schrijven. Moens’ veelzijdig literair repertoire zegt veel over de tijd waarin zij leefde en maatschappelijke vraagstukken die hoog op de agenda stonden. Maar evenzeer blijkt haar werk verrassend actueel, in een tijd waarin we nadenken over in- en uitsluiting, mensen- en dierenrechten en kunstmatige intelligentie.

Prof. Dr. Feike Dietz, hoogleraar ‘Mondiale dynamiek van de Nederlandse letterkunde’ aan de Universiteit van Amsterdam, brengt in deze lezing Moens weer tot leven. Dat mag ook wel, want in onze stad zien we helaas niet veel terug van deze literaire bombshell. Dietz onderzoekt bij de UvA de relatie tussen vroegmoderne teksten, kennis en lezen, met speciale interesse voor jeugd, vrouwen en meisjes. Ook verscheen onder haar redactie onlangs een speciale uitgave over vrouwen in de vroegmoderne Nederlanden, van tijdschrift Early Modern Low Countries. Op dit moment werkt zij mee aan het project Fixdit Historische Klassiekers, waarbinnen zij het werk van Moens opnieuw onder de aandacht brengt.

De lezing vindt plaats op woensdag 29 oktober in het Bartholomeus Gasthuis. Zaal open: 19.00 uur, aanvang: 19.30 uur. Toegang €7,50.- exclusief consumpties, €12,50 inclusief consumpties. Vanaf 8 oktober om 10.00 uur zijn kaartjes te koop via de knop 'Deelnemen' onderaan deze pagina.