Lezing: 'De Utrechtse kunstenaar Toon van Ham'

Hans Sleurink staat in deze lezing (toegang gratis) stil bij het werk van de bijna vergeten Utrechtse kunstenaar Toon van Ham die in 1988 overleed. Zijn werk is nog steeds actueel. In Bibliotheek Neude is een glasschildering van hem te bewonderen en in oktober verschijnt een boekpublicatie met honderden tekeningen van zijn hand. In het oktobernummer van Tijdschrift Oud-Utrecht verschijnt een artikel over Toon van Ham door Hans Sleurink.

In het werk van Toon van Ham komt een sterke (liefdes)relatie met Utrecht naar voren, zo tonen de beelden. Een relatie die schade opliep in de jaren 60 door de grote ingrepen in het stadsbeeld (Hoog Catharijne). In zijn allerlaatste schilderij kwam hij op dit conflict terug. We zien hoe drie eeuwen geschiedenis in dit werk liggen samengebald en hoe een grote ramp het menselijk beschavingsideaal dreigt te verwoesten. Dit laatste werk, voor velen onbekend, zal tijdens de lezing worden onthuld.

Naast zijn schilderwerk werkte Toon van Ham in de jaren '70 aan een bijzonder tekenproject, een tiendelige tv-serie over Kompa Nanzi, een Antilliaanse held in volksverhalen die met de tot slaafgemaakten uit Afrika meekwamen. Deze tekeningen zijn in 2022 op Curaçao herontdekt en zullen in oktober 2024 worden gepubliceerd in ‘De avonturen van Kompa Nanzi’ dat in vier talen zal verschijnen. De Curaçaose culturele stichting Bloemhof schrijft: “Er is een breed gedragen mening, dat Kompa Nanzi nergens zo goed is begrepen en uitgebeeld als in deze tekeningen. Zonder meer willen wij dat de afbeeldingen behouden blijven voor ons nageslacht.". Exemplaren van het dan net gedrukte boek liggen na de lezing ter inzage.

Afbeelding: De achterglasschildering van Toon van Ham uit 1951, nu in Bibliotheek Neude.  

Foto Wessel Spoelder