Hoogeland

Hoogeland en Wilhelminapark

De tweede week van februari was het gebied van Hoogeland en Wilhelminapark volop in de aandacht, sneeuw en ijs maakten dat we met andere ogen konden kijken naar dit gebied dat beschermd stadsgezicht is. We konden de historische sensatie van sleeën en schaatsen weer eens beleven!

Aanleg Hoogeland en Wilhelminapark
Op 13 december 1887 werd besloten tot aankoop van het buitengoed Het Hoogeland en bijbehorende gronden, en op 20 december 1888 tot aankoop van het Oudwijkerveld, met aanvaarding van de voorwaarde van de verkoper daar een wandelpark aan te leggen. De gemeenteraad besloot na een prijsvraag op 22 november 1888 aan de ontwerpers van twee plannen, die beter dan de andere geoordeeld werden (volgens de jury verdiende geen der ingediende plannen een bekroning) elk ƒ500.— uit te keren. De ontwerpers waren Hendrik Copijn te Groenekan (plan „Opgeplakte ster") en J. A. Loran (plan „Eenvoud"), die zich bereid verklaarden hun ontwerpen aan de gemeente af te staan. Voor de aanleg van het Hoogeland werd het ontwerp van Copijn voor een groot deel gevolgd, voor die van het Wilhelminapark dat van Loran. Nadat Het Hoogeland was omgevormd tot park, werd aan de zuidkant het Oudwijkerveldpark aangelegd in de Engelse landschapsstijl. Het werd in 1898 officieel geopend en toen omgedoopt tot Wilhelminapark ter ere van Wilhelmina die in datzelfde jaar was ingehuldigd als koningin.

Wilhelminapark
De Maliebaan van 1637 was Utrechts eerste ‘wandeling’. Vanaf 1830 ontstond het Zocherpark langs de voormalige stadswallen aan de Stadsbuitengracht. Vanaf 1889 werd het Wilhelminapark ingericht, het park is een rijksmonument. Centraal ligt de grote vijver met eilandjes en een fontein, met in het zuiden en noorden speelweiden. Het paviljoen werd een theehuis met rieten dak naar ontwerp van Van der Gaast, het is een rijksmonument en nu bekend als restaurant Wilhelminapark. Een ander rijksmonument in het park is een in Amsterdamse School vormgegeven bakstenen herdenkingsbank die geplaatst is ter gelegenheid van het jubileum van de Utrechtse burgemeester Fockema Andreae. De oude bunker is een gemeentelijk monument en nu als EXbunker in gebruik voor exposities. Er zijn bijzondere bomen en er is beeldhouwkunst, het bekendst is het standbeeld van Koningin Wilhelmina naast het fietspad. De Emmalaan vormt een verbinding met het Hogelandse Park en het Rosarium.

Gemeentemuseum Utrecht
Op 25 april 1889 besloot de gemeenteraad het woonhuis van Het Hoogeland te bestemmen tot museum en stond 27 augustus een bedrag van ƒ14000,- toe, om dat huis tot Gemeentemuseum in te richten en het Stedelijk Museum van Oudheden van het stadhuis daarheen over te brengen. In 1891 verhuisde het museum onder beheer van archivaris Samuel Muller van het stadhuis naar de ruim bemeten buitenplaats Het Hoogeland aan de Biltstraat. Er werden stijlkamers ingericht en in goede jaren kwamen meer dan 20.000 bezoekers. Bijna 100 jaar geleden, op 1 augustus 1921 is de collectie overgegaan in het Centraal Museum, op de huidige locatie in het voormalige Agnietenklooster aan Agnietenstraat en Nicolaaskerkhof. De stedelijke collectie werd samengevoegd met verschillende particuliere collecties en ondergebracht in één gecentraliseerd museum, waar de naam Centraal Museum ook van is afgeleid. De verzamelingen van het Genootschap Kunstliefde, het Aartsbisschoppelijk museum en het Utrechtsch Museum van Kunstnijverheid werden aan de stadscollectie toegevoegd.

Bronnen: Hoogeland en Wilhelminapark, Maandblad Oud-Utrecht 1938, Wikipedia

IMG 0839

IMG 0843

IMG 0845

IMG 0847

IMG 0848

IMG 0852

IMG 0855

IMG 0856

IMG 0858

IMG 0857