Het Utrechtse slavernijverleden
Op 30 juni vond de presentatie plaats van het boek Slavernij en de stad Utrecht onder redactie van Nancy Jouwe, Matthijs Kuipers en Remco Raben. De onderzoekers concluderen dat de stad Utrecht formeel betrokken was bij de slavernij, zij het in geringere mate dan bijvoorbeeld Amsterdam.

Buchelius en VOC-admiraal Van der Haghen
In Slavernij en de stad Utrecht wordt Steven van der Haghen (1563-1624) besproken, de eerste admiraal van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Door zijn verovering van Ambon op de Portugezen in 1605 kan hij als grondlegger van het koloniale rijk worden beschouwd.

Belle van Zuylen over slavernij en rijkdom
Het boek Slavernij en de stad Utrecht bevat een artikel over de 18e-eeuwse schrijfster die de eerste plaats bekleedt in de Utrechtse literaire canon en ook in het buitenland bekendheid geniet. Het stuk gaat in op de koloniale herkomst van het geërfde vermogen van Belle van Zuylen. Persoonlijke documenten, met name haar omvangrijke correspondentie, zijn in het hoofdstuk niet gebruikt. Die kunnen echter tot een beter begrip leiden van wat Belle van Zuylen beoogde.

Bespreking The Orient in Utrecht, biografie Adriaan Reland
Ook al was hij zelf nooit in het buitenland geweest, toch beschikte Adriaan Reland (1676-1718) over een verbazingwekkende kennis van de wereld. Hij bekleedde van 1701 tot 1718 de leerstoel Oosterse Talen aan de Utrechtse academie.

Een gevelsteen voor Quint Ondaatje
Op 11 oktober 2021 wordt op een bijzonder eervolle plaats, aan de buitenmuur van het Utrechtse stadhuis, een gevelsteen onthuld voor Pieter Philip Juriaan Quint Ondaatje (1758-1818). Het was bepaald niet vanzelfsprekend dat deze revolutionaire voorman van de Utrechtse patriotten een gedenkteken zou krijgen. In zijn eigen tijd noemden medestanders hem ‘de meest verdienstelijke van Utrechts burgers’, maar hij werd door anderen verguisd als ‘een oproerkraaijende jongeling, een Asiatisch vreemdeling’.

Paul Julien, de laatste ontdekkingsreiziger
Tegenwoordig verbazen we ons over neerbuigende, koloniale termen als ‘pygmeeën’, ‘dwergvolken’, ‘negerstammen’, ‘wilden’ en ‘primitieven’. In de vorige eeuw waren dit gangbare aanduidingen voor de bewoners van nog 'onbekende' delen van Afrika. Utrechter Paul Julien (1901-2001) maakte vele reizen om de leefwijze en cultuur van deze mensen — waarin hij oprecht geïnteresseerd was — te ontdekken en hun onderlinge verwantschap te onderzoeken.

Theo Verhoeven, Utrecht en de Floresmens
In 2003 deed een Indonesisch-Australisch onderzoeksteam een bijzondere ontdekking. Diep in een grot op het Indonesische eiland Flores werden resten gevonden van een voorganger van onze eigen soort, Homo sapiens. De 60.000 jaar oude botten bleken afkomstig van een tot dan toe onbekende soort mensachtigen, die nauwelijks meer dan één meter lang waren.