Kerstliedjes in Het Utrechts Archief
Een 16e-eeuws zangboek dat bewaard wordt in Het Utrechts Archief geeft een bijzonder inkijkje in de Utrechtse muziekgeschiedenis. Het is meer een liedbibliotheek dan een zangboek, want naast het gedrukte schoolboek Cantuale Traiectensis bevat de band nog een dunner liedboek en een apart handschriftje met negen kerstliederen. In de korte versies van Middelnederlandse kerstliederen zijn de details van het kerstverhaal weggelaten en is Kerstmis vooral een feest van samen zingen in blijdschap en dankbaarheid.

Utrechts rundvee (1400-1800)
Welke problemen een grote veestapel met zich meebrengt, kunnen we dagelijks in de krant lezen. Maar hoe was de situatie eigenlijk in vroeger eeuwen in de (huidige) provincie Utrecht? Gegevens uit boedels en veilingen van boerenbedrijven laten zien dat er een evenwicht bestond tussen het aantal dieren en het grondoppervlakte, en tussen de bedrijfsvorm en de bodemsoort. Gemengde boerenbedrijven maakten later steeds meer plaats voor melkveehouderijen. Een eeuwenlang gebrek aan mest sloeg om in een overschot.

Wandelen over de stadswal met Saftleven
Geen andere 17e-eeuwse kunstenaar heeft zo vaak de verdedigingswerken getekend van een stad in de Nederlanden als Herman Saftleven (1609-1685). Die stad was Utrecht, waar de in Rotterdam geboren kunstenaar omstreeks 1632 was neergestreken. Er zijn meer dan 150 tekeningen van (en vanaf) de Utrechtse stadswallen bekend van Saftleven. Gedurende dertig jaar – pakweg tussen 1645 en 1674 – konden Utrechters hem regelmatig over de stadswallen en langs de Stadsbuitengracht zien lopen, op zoek naar een plekje om rustig te kunnen tekenen. Zijn tekeningen bevinden zich tegenwoordig in openbare en particuliere collecties in binnen- en buitenland.

Beladen religieuze kunst van het Interbellum
De kerk van Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand in Bilthoven heeft een bijzonder gaaf interieur uit de jaren tussen de beide wereldoorlogen. Daaraan hebben destijds bekende, nu vergeten kunstenaars bijgedragen. De Duitse beeldhouwer Adam Winter leverde maar liefst zeventien heiligenbeelden en een vijftal reliëfs. In 2023 staat een tentoonstelling stil bij het eeuwfeest van de stichting van de parochie van deze kerk. Een goede aanleiding om opnieuw te kijken naar de katholieke avant-gardekunst van het Interbellum, een ideologisch verwarrende periode.

Woningbouw en architecten in Utrecht tijdens de Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog was een cesuur in de bouwnijverheid. De bouwstop die de Duitsers afgekondigden, legde vrijwel het hele bouwwezen stil. Ook moesten architecten vanaf eind 1941 lid worden van de Kultuurkamer. Veel bouwplannen werden uitgesteld of geannuleerd. Waren de bezettingsjaren daardoor een bouwloos tijdperk? Inventarisatie van bouwtekeningen laat zien welke bouwactiviteiten er plaatvonden in Utrecht. En wie waren de architecten en hoe verhielden ze zicht tot de bezetter? De aanwezigheid van de NSB en de Duitsers aan de Maliebaan bracht werk met zich mee voor wie zich welwillend opstelde.

Bespreking: viering Utrecht 900 jaar stad
De viering van 900 jaar stadsrechten kan bijna geen Utrechter zijn ontgaan. Vooral vanaf juni was 2022 een druk jaar op historisch gebied. Onder de motto's ‘Stad zonder muren’ en 'Gekomen om te blijven’ waren er tentoonstellingen in soorten en maten, concerten in vele smaken en verschenen er boeken voor jong en oud. Door de stad hingen posters van 900 Utrechters en de lokale historische kennis werd in quizvorm getest. Wat hebben de vele activiteiten zoal opgeleverd?