Route langs muurschilderingen
In de stad Utrecht zijn ondertussen een groot aantal muurschildering verschenen die vaak, maar niet altijd, een link hebben met het verleden van Utrecht. De oplevering van de muurschildering aan de Oosterkade is reden om eens rond te kijken welke muurschilderingen er zoals zijn en een route uit te stippelen langs een groot aantal van deze juweeltjes. Er ontbreken er ook veel, denk alleen maar aan de reclame op de Lichte Gaard voor de Arnhemse Verzekering Maatschappij met daaronder de tekst van C.C.S. Crone.
De route leidt je langs een fors aantal van de muurschilderingen in de stad. Je kunt het op de fiets doen of in een aantal etappes te voet. Het start- en eindpunt van de beschrijving is rond het Ledig Erf, maar je kunt uiteraard overal in de stad beginnen.
1. Als eerste de Gansstraat.
Allereerst bevindt zich in de doodlopende steeg tegenover nr 24 een aantal ganzen die zijn gemaakt door de Strakke Hand. Ter hoogte van nummer 64, op de hoek met de Aalscholverhof, vinden we een geweldige gans. Deze voor de straat heel toepasselijke tekening is gemaakt door de kunstenaar Kabouter (KBTR). De KBTR maakt gebruik van de gans om zich te verplaatsen.
2. Notebomenlaan / Oosterspoorbaan
Waar vroeger een spoorbaan liep, is nu een park aangelegd, De Oosterspoorbaan, waar je doorheen kunt lopen of fietsen. Ter hoogte van de Notebomenlaan vinden we een muurschildering van Jos Peeters met een overzicht hoe Utrecht er rond 1938 heeft uitgezien. In de lucht is een plattegrond geschilderd met het ontwerp van de Oosterspoorweg uit 1870. Het Maliebaanstation was toen het belangrijkste station in Utrecht. Zie ook: https://www.nieuws030.nl/nieuws/park-oosterspoorbaan-verfraaid-met-muurschildering/
3. Pieter Saenredamstraat 2
Hier bevindt zich een muurschildering van de Strakke Hand met uiteraard een schilderij van…… Pieter Saenredam.
Buurtbewoners kozen samen met het Centraal Museum een mooi ruimtelijk blik door de Sint-Catharinakerk.
We schreven er al eerder over: https://www.oud-utrecht.nl/nieuws/532-een-saenredam-in-de-saenredamstraat
Ga ook een kijken bij de gerestaureerde reclameschildering iets verder in de straat bij nummer 26, tegen de andere wand van het gebouwencomplex.
27. Gerard Doustraat
Daarnaast is heel recent in de nabijgelegen Gerard Doustraat een schilderij door de Strakke Hand gemaakt met als onderwerp een zelfportret van de naamgever van de straat.
https://www.duic.nl/algemeen/de-utrechtse-schilderswijk-heeft-een-nieuw-meesterwerk-van-de-strakke-hand/
4. Homeruslaan 59
Obama en Mandela staan naast elkaar afgebeeld in deze onderdoorgang. Maker ESFP.
5. Burgermeester Reigerstraat / spoorwegovergang
Christophorus Buys Ballot is de grondlegger van de meteorologie en de oprichter van het KNMI in 1854 dat was gevestigd in Sonnenborgh, de huidige Sterrenwacht. De Strakke Hand maakte deze muurschildering op initiatief van Ingmar Swart en Sander Kempkes.
https://www.dub.uu.nl/nl/nieuws/muurschildering-buys-ballot-op-weg-van-de-stad-naar-het-utrecht-science-park
6. Wittevrouwenstraat 24 / Ridderschapstraat
Op basis van een oude advertentie uit 1940 werd in 2017 een muurreclame gemaakt door wederom de Strakke Hand.
https://www.duic.nl/algemeen/utrecht-weer-nieuwe-muurschildering-rijker/
7. Van Asch van Wijckskade / van Asch van Wijckstraat
Op deze plek vlak bij elkaar vinden we twee schilderingen.
Allereerst op de hoek van de Asch Van Wijckstraat en de Lange Lauwerstraat een door Jos Peters gerestaureerde muurschildering.
Vlak daarbij vinden we van de Strakke Hand het portret van Hedwig M. de Geer, de echtgenote van de Utrechtse kunstenaar Pyke Koch. Deze schilderde haar 1940.
https://www.digitalekunstkrant.nl/echtgenote-pyke-koch-prijkt-op-stadsmuur-utrecht/
8. Hoek Bemuurde Weerd OZ / Adelaarstraat
De oudste muurschildering stamt uit 1978. De schildering heet ‘Ducdalf met schepen’ en is gemaakt door Anne P. Boer.
Sinds dit bericht uit 2015 is er niet veel veranderd (nog steeds veel graffiti): https://www.nieuws030.nl/hist030rie/verdwenen-beeld-muurschildering-adelaarstraat-dreigt-te-verdwijnen/
9. Herenweg 95
Dit is een muurschildering met diepgang van JanIsDeMan (Jan Heinsbroek). Het is net of alles echt is uitgehouwen.
Hier lees je hoe het zo gekomen is: https://www.nieuws030.nl/nieuws/muurschildering-monicahof-verdwijnt-en-komt-terug/
10. Otterstraat 116
Hebben we de Gansstraat al gehad en gezien wat daar is geschilderd, wat verwacht je dan in de Otterstraat…. Juist, gemaakt door de Verfdokter, met op de achtergrond onze Dom!
https://www.bezoek-utrecht.nl/locaties/3833383469/muurschildering-otter-met-domtoren
11. 1e Daalsedijk
Als je ondertussen de weg een beetje kwijt bent, dan kun je die door Jos Peeters hier weer terugvinden ;-). De muurschildering beeldt de geschiedenis van de Daalsebuurt uit op de aan de 1e Daalsedijk gelegen zijgevel van het pand Oude Daalstraat 12
http://www.bouwpututrecht.nl/2009/06/12/daalsedijkroute-in-boek/
12. Amsterdamsestraatweg 66 / Daalstraat
Insu-Inglu en JanIsDeMan schilderden dit tafereel (met een domtorentje er tussen).
13. Meidoornstraat en Goudsbloemstraat
De Verfdokter (Robert-Jan Brink) schilderde een trein die uit de muur komt rijden, de eerste van de 4 muurschilderingen. Wat mij betreft de mooiste. Maar ook de andere drie muurschilderingen van hem zijn het aanzien waard. Dit alles in de buurt waar, aan de 2e Daalsedijk, de loodsen, waar de treinen van de NS werden onderhouden, stonden.
Toen we hier rondliepen, zagen we familie van de op een van de muurschilderingen afgebeelde hond.
Hier een podcast van Anne Driessen: https://utrechtwest.hu.nl/een-muurschildering-van-historische-waarde/
28. Naast de Aldi, aan het begin van de Amsterdamsestraatweg (nr 59), heeft JanIsDeMan een muurschildering aangebracht. Buurtbewoners konden opgeven welke gebouwen aan de straatweg moesten worden geschilderd. Het leuke is dat de muurschildering van Jan zelf (de boekenkast) in dit schilderij terugkomt.
Wat mij betreft is het een heel mooi schilderij geïnspireerd door M.C. Escher (een van mijn favorieten).
Om een goede indruk te krijgen plaats ik hier ook het omgekeerde schilderij.
Als je hier toch bent: Aan de overkant, boven de AH een muurschildering van Jan is de man, heel toepasselijk voor een supermarkt. Deze muurschildering loopt door in de Berkstraat.
14. Mimosastraat 22-2
De boekenkast, ondertussen wereldberoemd (JanIsDeMan en Deef Feed). De lievelingsboeken van de buurtbewoners staan in deze schitterende boekenkast (2019).
In het Engels: https://www.lonelyplanet.com/articles/book-case-utrecht
15. Loevenhoutsedijk / Hoogstraat 90
Echte Utrechtse taferelen door de Verfdokter en JanIsDeMan. Heel mooi, met o.a. Domtoren, Sint Maarten, een GVU bus die via een meterkast uit het schilderij komt, Vockingworst, de Rode Brug, de Haas, windmolen Rijn en Zon en de Verrekijker (Rabotoren).
16. Dorbeendreef
De hoogste met 30,5 meter. Heel indrukwekkend. De Fluitspeler uit 1621 van Abraham Bloemaert door de Strakke Hand.
https://www.duic.nl/algemeen/immense-muurschildering-is-slotstuk-in-serie-van-utrechtse-meesters/
17. St. Josephlaan
Vlak bij de Amsterdamsestraatweg zijn een paar muurschilderingen met kinderen in een zweefmolen van kunstenaar Jos Peeters. De St. Josephlaan was tot midden jaren zestig van de vorige eeuw een rustige doodlopende weg en daardoor een uitstekende locatie voor een kermis. De schilderingen zijn in het najaar van 2010 aangebracht.
U in de Wijk Zuilen op Youtube: https://www.youtube.com/watch?v=qMIvtbMdFR4
18. Cartesiusweg, hoek Thomas à Kempisweg
Daniël Roozendaal maakte in 2015 op initiatief van Marije Lieuwens een schilderij van Joop Zoetemelk en Jan Janssen. Dat jaar kwam de tourstart naar Utrecht.
https://www.duic.nl/cultuur/oud-tourwinnaars-jan-janssen-en-joop-zoetemelk-onthullen-muurschildering/
19. Attleeplantsoen
Wederom van de Strakke Hand de afbeelding van de Luitspeler van de Utrechtse schilder en caravaggist Dirck van Baburen.
https://www.duic.nl/algemeen/fotos-gigantische-muurschildering-brengt-utrechtse-caravaggisten-naar-de-wijken/
20. Bizetlaan
Historisch Welgelegen op het Ibis hotel van de Strakke Hand.
https://www.susanmertens.com/muurschilderingen/muurschildering-ibis-hotel/
21. Westplein
De Slapende Mars door de Strakke Hand. De Utrechtse kunstenaar Hendrick ter Brugghen maakte het originele schilderij in 1629.
https://www.westside-stories.nl/nieuws/muurschildering-westplein/
22. Westplein
Een treinwagon, niet op het Centraalstation, maar daar vlakbij. Geen muurschildering, maar een treinschildering. Inclusief Nijntje. Hij staat er maar een beperkte tijd, dus even kijken!
https://www.ad.nl/utrecht/treinwagon-met-plekje-op-westplein-weer-thuis-nabij-station~a2ae86d1/
23. Croeselaan 175
Munir de Vries verwerkte ideeën uit de buurt tot deze muurschildering.
https://www.duic.nl/cultuur/gigantische-muurschildering-verhalen-bewoners-croeselaan/
24. Lingestraat 6
Jos Peters maakte een schildering met de paardentram van Utrecht naar Vreeswijk, rijdend op de Liesboschbrug.
25. Jutfaseweg Westravenstraat
Jos Peters. Tegenover elkaar twee taferelen met onder andere uit 2015 de Vaartsche Rijn vanaf de Oranjebrug naar het zuiden en een kaart uit 1696.
https://www.ad.nl/utrecht/nieuwe-muurschildering-over-historie-vaartsche-rijn~a8788d40/
26. Oosterkade
Een eerbetoon aan de Utrechtse natuurkundige Leonard Ornstein (1880-1941).
https://www.uu.nl/nieuws/tweede-wetenschappelijke-muurschildering-in-utrecht-ornstein-op-de-oosterkade
Hieronder is aangegeven waar de verschillende muurschilderingen zich bevinden. GreetingsFromUtrecht biedt, na de coronacrisis, een rondleiding met begeleiding aan.