Sjanghaipark
In 2016 hebben we het Sjanghaipark voorgedragen als gemeentelijk monument. Het unieke park dreigt door de aanleg van de Noordelijke Rondweg Utrecht opgeofferd te worden. Het leek gespaard te worden met de NRU, maar voor de tijdelijke werken is veel terrein nodig.
Overvecht is aan de horizon van onze stad gelegen. Even verder ligt het monumentale fort Gageldijk, de Gageldijk en de entree van het Noorderpark. Aan de rand, voordat fort Gageldijk wordt bereikt, ligt de Sjanghaidreef. Daar is meer vijftig jaar geleden het overleg gestart wat uitmondde in een uniek park, een natuurlijk gegroeid park op de groenstrook tussen de dreef en de rondweg. Niet groot, wel uniek door de participatieve wijze waarop ze is ontstaan.
Het Sjanghaipark aan de rand van Overvecht bestaat bijna 50 jaar. Dit park, ontstaan dankzij de samenwerking tussen kunstenaars en buurtbewoners en veel, heel veel vergaderingen, veranderde met de tijd mee, maar is onverminderd veerkrachtig. Het park is gelegen op de groenstrook tussen de dreef en de rondweg. Bomen zijn niet gepland, maar spontaan gegroeid, sommige al meer dan 45 jaar oud en gekoesterd door de nog steeds actieve parkclub.
In 2016 heeft Oud-Utrecht, op initiatief van Heemschut Utrecht, een aanvraag tot bescherming ingediend van het Sjanghaipark als monumentaal groen. Ons voorstel voor monumentale bescherming werd aangehouden. Het antwoord van de toenmalige wethouder: “Van aantasting van het park zal op grond van het inmiddels opgestelde Integraal Programma van Eisen (IPvE) voor de NRU minder sprake zijn”.
De komende jaren wordt de NRU aangelegd, een verkeersweg met ongelijkvloerse kruisingen. Vanaf het geplande viaduct Gandhiplein gaat het tracé van de NRU langs het Sjanghaipark. Het toekomstige tracé van de NRU bij het Gandhiplein met een viaduct als ongelijkvloerse kruising loopt met haar taluds langs het park. Er lijkt geen boom geraakt te worden.
Op een bewonersavond begin november, toonden ambtenaren van de gemeente een kaart waarop het toekomstige tracé van de NRU stond ingetekend bij het Gandhiplein. Daarbij stonden lijnen langs dit tracé ingetekend, die een groot deel van het Sjanghaipark tussen de NRU en de Sjanghaidreef omvatten. Bij navraag bleek deze strook gereserveerd te zijn voor tijdelijke werken. Werkterrein en bypasses mogen tot de ingetekende rode puntenlijn komen. Het Sjanghaipark kan er vol door geraakt worden.
Met de tekeningen voor het benodigd werkterrein en de aan te leggen bypass aan weerszijden vallen de consequenties voor de aanleg van de NRU veel meer op. De rode lijn gaat dwars door het Sjanghaipark. Er bestaat geen enkele garantie dat het groen blijft behouden tijdens de aanleg van de NRU. Delen van het Sjanghaipark kunnen na gebruik als werkterrein of bypass als vernietigd beschouwd worden, vijftig jaar levenswerk van buurt, participatie en spontaan gegroeide bomen wordt dan opgeofferd voor tijdelijk werk.
De monumentale bescherming in dit gebied is lastig, met ook een monumentale Gageldijk en het naastliggende fort Gageldijk. Nu lijkt het of geen enkele garantie in de plannen zit voor de bescherming van het park. De impact voor de aanleg gedurende de geplande uitvoeringsperiode van vijf jaar zal voor de omwonenden ook groot zijn. De beoordeling van het Tracébesluit, zonder daarbij de consequenties voor de aanleg te kunnen beoordelen, lijkt niet goed mogelijk geweest te zijn.
Samen met Bond Heemschut zetten we ons in voor een uitvoering van de NRU die het park spaart. Verschillende mogelijkheden zijn daarvoor aanwezig. We zijn daarover samen met betrokkenen bewoners van Overvecht in overleg met de gemeente en het projectteam NRU.