Als je de geschiedenis kent, begrijp je het ‘nu’ veel beter.

Hier is de toespraak van loco-burgemeester Eelco Eerenberg

Beste mensen,

‘Als de gewone burger van thans meer en beter de geschiedenis kende van zijn stad, dan zou hij ook anders staan tegenover het heden van zijn stad.’
Het zijn een beetje plechtige woorden, maar ze zijn wel heel raak!
Ze komen uit de mond van Willem Graadt van Roggen, een van de oprichters van de vereniging Oud-Utrecht.

Portret van W. Graadt van Roggen, foto van F. Kramer, HUA

Dit oude citaat vat voor mij helemaal samen wat de Vereniging Oud-Utrecht al 100 jaar voor ons stadsie betekent. 
En dat is ontzettend veel. Ik ga dus niet alles noemen, want dan staan we hier morgen nog.
Maar toch een paar bijzondere wapenfeiten:

Wist u dat we de herstelde Catharijnesingel onder andere aan de vereniging Oud-Utrecht te danken hebben?
Toen het gemeentebestuur in de jaren ’70 de hele singel wilde dempen, kwam o.a. Oud-Utrecht hiertegen in opstand.
De uitkomst was een echt compromis: een deel van de singel werd gedempt.
En het is maar de vraag of we de singel zo mooi hadden kunnen herstellen, als het destijds helemaal gedempt was.

En wist u dat de prachtige Geertekerk zonder de vereniging Oud-Utrecht in 1952 waarschijnlijk gesloopt zou zijn?

Geertekerk, 1933 J.G. Pierik, HUA

En wist u dat we onze kennis over het Romeinse verleden van Utrecht óók aan de vereniging te danken hebben?
Want het is dankzij de inzet van Oud-Utrecht dat archeologen in 1929 zijn gaan graven op het Domplein, op zoek naar de fundamenten van de Heilig Kruiskapel.
Deze kapel stond daar in de vroege middeleeuwen.
En nadat de fundamenten werden gevonden, werd er nog iets dieper doorgegraven.
Daar werden vervolgens de restanten van een Romeins fort ontdekt.

Kortom, we hebben vorig jaar dan wel 900 jaar Utrecht gevierd.
Dankzij de Vereniging Oud-Utrecht konden we ineens 2.000 jaar terug in de tijd kijken.
Inmiddels weten we zelfs al dat er 13.000 jaar geleden hier al mensen woonden.

En dat is waarom ik dat citaat van Graadt van Roggen zo mooi vind.
Want als je de geschiedenis kent, begrijp je ook het ‘nu’ veel beter.
Dan snap je hoe Utrecht geworden is tot de prachtige stad die het is.
Boordevol prachtig erfgoed, maar ook modern en vooruitstrevend.
Een stad vol mensen, die hier volop bouwden en volop leefden.

Zo gaven ze gebouwen en verhalen door aan hun kinderen en kleinkinderen.
Honderden - nee, duizenden jaren lang. En zo doen we dat nu nog steeds.

We zijn als gemeentebestuur daarom heel erg trots op zo’n levendige en actieve Vereniging.
Die niet alleen het verleden voelbaar en zichtbaar maakt.
Maar die ons erfgoed beschermt, er elke dag voor opkomt en zo de verhalen uit de ziel van Utrecht doorvertelt.
Met het Tijdschrift, met lezingen en excursies, door te lobbyen en soms te protesteren, met de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis.

En in dit jubileumjaar gaan we daar nog meer van merken.
Bijvoorbeeld met de expositie, waarin we 100 jaar Oud-Utrecht in vogelvlucht kunnen ervaren.
Maar ook met de wijkentoer, het Utrechtse Straatnamenboek.

Maar het hoogtepunt voor mij is het prachtige Doe-boek.
Mijn kinderen en ik kijken daar enorm naar uit!
Ik weet zeker dat alle Utrechtse basisschoolkinderen hier enthousiast over zullen zijn.
Want wat is er mooier dan op avontuur gaan in je eigen stad en ondertussen de meest fascinerende verhalen over vroeger en nu ontdekken?

Beste mensen,
als gemeente zijn we dankbaar dat jullie ons elke dag scherp en waakzaam houden.
Ons erfgoed- en monumentenbeleid wordt beter dankzij de inzet van Oud-Utrecht.
Ik denk aan de visie op religieus erfgoed, waarmee we sinds 2017 toonaangevend zijn in Nederland.
En het mooie is: jullie gaan met je tijd mee.
Want we hebben samen zelfs al aandacht voor jong erfgoed: monumenten van na 1965.

Het bewijst maar weer dat alles wat we nu meemaken, vanzelf geschiedenis wordt.
En gelukkig weten we dat die geschiedenis bij de Vereniging Oud-Utrecht in heel goede handen is.
Dus hoe meer mensen er lid worden, hoe meer de vereniging kan doen!

Daarom vind ik het heel eervol dat ik u vandaag een heel waardevol cadeau mag overhandigen. En dat is de Koninklijke Erepenning.
Dit bijzondere ereteken is een blijk van grote waardering van de Koning voor jullie bijzondere verdiensten.

Wat mij betreft is het de kroon op 100 jaar Vereniging Oud-Utrecht.
En tegelijk is het een aanmoediging om onze stad ook de komende 100 jaar te blijven verrijken.

Namens het hele gemeentebestuur: van harte gefeliciteerd!

Na deze toespraak overhandigde de loco-burgemeester de Koninklijke erepenning aan voorzitter Dick de Jong, die vervolgens formeel zijn handtekening zette voor ontvangst.