Tijdschrift oktober 2023

Sinti, Roma en woonwagenbewoners in Utrecht

Anita van der Hulst en Paul Öfner deden onderzoek naar Sinti en Roma voor onder meer de gemeentes Utrecht en Amersfoort.

Recent laten veel Nederlandse gemeenten pijnlijke gebeurtenissen uit het plaatselijke verleden onderzoeken. Zo gaf Utrecht opdracht tot een onderzoek naar de eventuele rol van de gemeente in de vervolging van Sinti en Roma in de jaren 1940-1945. Uit het onderzoek, dat in mei werd gepresenteerd, blijkt dat er in de stad geen zogeheten ‘ontrechting’ van Sinti en Roma heeft plaatsgevonden. Dat was niet vanwege een moedige stellingname, maar omdat zij in de oorlogsjaren niet in de stad verbleven. Wel heeft de Utrechtse politie bij de ‘zigeunerrazzia’ op 16 mei 1944 ten onrechte zo’n honderd woonwagenbewoners opgepakt en naar Westerbork gezonden.

'Bandenpater’ Frans Vocking

Rob Hufen Hzn schreef artikelen en boeken over de historie van onder andere Utrecht, Naarden en Deventer. Hij heeft een manuscript gereed over Frans Vocking.

De progressieve pater Frans Vocking (1936-2014) liet tussen 1968 en 1985 in Utrecht van zich horen. Hij begon een commune in Overvecht, was gemeenteraadslid voor de PPR en werkte in de UBO-bandenfabriek om solidair te zijn met de 'gastarbeiders'. Vanwege zijn huwelijk met zuster Mariëtte moest hij uit zijn orde treden. Met succes leidde Vocking het Vormingswerk Jong Volwassenen, maar het directeurschap van ‘allochtonen-studio’ IM brak hem op.

Boekbespreking: Utrechtse adel of adel in Utrecht?

Fred Vogelzang heeft vele publicaties over regionale historie op zijn naam staan en was wetenschappelijk onderzoeker bij de Nederlandse Kastelenstichting.

In mei verscheen het boek Adel en ridderschap in Utrecht van historicus Renger de Bruin. Hij houdt zich al vele jaren bezig met elites uit het verleden, in het bijzonder de adel, tegenwoordig als senior-onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Het boek is geschreven op verzoek van de Ridderschap van Utrecht en verscheen in samenwerking met de Ridderlijke Duitse Orde, Balije van Utrecht. Inmiddels is het genomineerd voor de Ithakaprijs, bedoeld ter stimulering van het onderzoek naar Nederlandse kastelen, buitenplaatsen en landgoederen.

Bosshardt, befaamde textielfamilie uit de Twijnstraat

Ton Hooft is lid van de Werkgroep Historisch Onderzoek van het Utrechts Monumentenfonds en publiceerde in SteenGoed over de Twijnstraat. Hij was 25 jaar actief bij het Utrechts Documentatiesysteem (UDS).

‘Een oude zaak’, noemde het Utrechtsch Nieuwsblad manufacturenwinkel H.A. Bosshardt in de Twijnstraat al in 1907. Bosshardt verkreeg toen het predicaat hofleverancier omdat de winkel 'te goeder naam en faam' bekend stond. Hendrik Antoni Bosshardt was al de derde generatie met die naam en er zou er nog een volgen. Het assortiment bestond uit wollen, linnen en katoenen kleding en garen, band en wol. De zaak leverde veel aan zorginstellingen en de Bosshardts bekleedden tal van kerkelijke en maatschappelijke functies. Het bekendste familielid, majoor Bosshardt, stond als meisje nog in de winkel.

Het auteurschap van een Utrechtse wandelgids uit 1942

Maurice van Lieshout is historisch onderzoeker en publicist. Van 2001 tot 2019 was hij eindredacteur van dit tijdschrift.

Dit voorjaar werd een anoniem verschenen wandelgidsje uit 1942 aan de vergetelheid ontrukt. Salon Saffier publiceerde een mooi verzorgde facsimile-herdruk, gecompleteerd met foto's van Nico Jesse en een nawoord door Hans Ebbink. Het boekje Een Dom en de stad rondom blijkt nog steeds lezens- en wandelwaardig. Hoewel de bezorger de tekst toeschrijft aan Jan Engelman, is over het auteurschap het laatste woord echter nog niet gezegd.