Tijdschrift oktober 2024

Margaretha Cornelia Boellaard: kunstenaar, verzamelaar, begunstiger

Anne-Linde Ruiter studeerde Kunst, Markt en Connaisseurschap aan de Vrije Universiteit en schreef haar masterscriptie over Boellaard. Zij won daarmee de VNK x PAN Scriptieprijs 2023.

De bijdrage van vrouwelijke verzamelaars aan de totstandkoming van museale kunstcollecties bleef lang onderbelicht. Platform De Andere Helft, waarin musea samenwerken met de RKD, doet hier momenteel onderzoek naar. Ook Utrecht kende belangrijke vrouwen die kunst verzamelden, zoals Margaretha Cornelia Boellaard (1795-1872). Aanvankelijk was ze zelf actief als kunstenaar, na 1840 legde zij zich toe op verzamelen. Boellaard was het eerste vrouwelijke lid van Kunstliefde en liet haar woning en vermogen na aan het genootschap. Nog altijd ondersteunt het Boellaardfonds Utrechtse kunstenaars.

Verleden en toekomst in de kunst van Toon van Ham

Hans Sleurink is journalist en tv-programmamaker. Hij heeft in zijn jonge jaren met Toon van Ham samengewerkt. Met bijdragen van filosofie- en literatuurhistoricus Niels Bokhove, die eerder over boekhandel Broese publiceerde.

Niet minder dan zeventig jaar lang was het grote kunstwerk onzichtbaar voor het publiek: een gefantaseerd, kleurrijk beeld van de stad Utrecht op twaalf glazen panelen. Deze achterglasschildering beslaat vier bij twee meter en werd in 1951 gemaakt. Sinds 2020 is het bijzondere kunstwerk voor iedereen te bezichtigen in de Bibliotheek Neude. Wie was eigenlijk de kunstenaar die het maakte en wat was zijn relatie met de stad Utrecht?

Zie ook het online artikel: ‘In de lusttuinen van de tekenkunst’

Eén groot misverstand: Dolle Dinsdag in Utrecht

Marlies Breekveldt en Nienke Hissink zijn leerlingen van het St. Bonifatiuscollege en schreven hun Profielwerkstuk geschiedenis 2023-2024 over Dolle Dinsdag in Utrecht.

Op 5 september jongstleden was ‘Dolle Dinsdag’ precies tachtig jaar geleden. Op die dag in 1944 dacht bijna iedereen dat de geallieerden zouden komen en dat de bevrijding van Nederland nabij was. Ook veel Utrechters vierden feest en hingen de rood-wit-blauwe vlag uit. NSB’ers daarentegen raakten in paniek en sloegen op de vlucht. In de dagen daarna bleek het allemaal een misverstand te zijn geweest; de bevrijding van heel Nederland liet nog maanden op zich wachten. Wat gebeurde er die dinsdag allemaal in de stad en wat waren de gevolgen?

Integratie door konfrontatie: Utrechtse homoseksuele en lesbische jongeren in opstand

Maurice van Lieshout is historisch onderzoeker en publicist. Hij is mede-auteur van Utrechtenaren, een queer geschiedenis (2024).

Homoseksuele en lesbische jongeren streden net als hun heteroseksuele leeftijdgenoten vanaf midden jaren zestig voor grotere seksuele vrijheid. Ze wilden afschaffing van wettelijke beperkingen, meer ontmoetingsmogelijkheden en een samenleving waarin homoseksualiteit als ‘gewoon hetzelfde’ werd gezien. Om dat te bereiken kozen de meest radicale jongeren voor ‘integratie door konfrontatie’. Utrechtse jongeren namen daarin het voortouw, blijkt uit een nieuw boek.