Nieuws

Adam Willaerts, Utrechtse zee- en kustschilder

Bij veilinghuis Sotheby’s komt donderdag 1 februari een zeegezicht van de Utrechtse zee- en kustschilder Adam Willaerts  (Londen 1577 – 1664 Utrecht) onder de hamer. Het is een veiling van ‘Master Paintings’. De geschatte verkoopprijs van het schilderij was 200.000-300.000 dollar. Er is afgehamerd op 260.000 dollar. Hier gaan we dit schilderij én de schilder Adam Willaerts eens nader bekijken, met hulp van een artikel van L. Otto Nelemans uit Jaarboek Oud-Utrecht 2001.

Erfgoed Boekenmarkt in het Stadhuis

Erfgoed gemeente Utrecht verhuist en ruimt haar boeken op. Tijdens Culturele Zondag op 18 februari en de week daarna geven we deze weg tijdens een gratis boekenmarkt.

De Utrechtse foto’s van Jacob Olie en Jacob Olie

Utrecht heeft geweldige fotografen gekend die het stadsleven in hun tijd vastlegden. Om er een paar te noemen: Sylva van Blitz, Frans Ferdinand van der Werf, Nico Jesse, Gilles Lauwers, Henk Hofland, Joh. A. Moesman. En zo heeft Amsterdam Jacob Olie. Hij is bekend om zijn foto's van Amsterdam in de 19e eeuw, maar trok ook de stad uit, langs het water van Gein, Angstel en Vecht op weg naar Utrecht! Minder bekend is dat zijn zoon, scheikundige Jacob Jacob Olie junior ook foto’s maakte, de eerste kleurenfoto’s in Utrecht. In Tijdschrift Oud-Utrecht van februari 2023 stond een uitgebreid artikel van Jantine Bloemhof met de kleurenfoto’s van Jacob Olie junior. Het staat onderaan als pdf.

Oud-Utrecht presenteert herdenkingsmap

Tien maal tien jaar Oud-Utrecht in tekeningen – dat is te vinden in de map die de vereniging op 20 januari tijdens de jaarlijkse borrel voor vrijwilligers ten doop hield. Een reis langs honderd jaar betekenisvolle momenten, unieke personen, Utrechtse kunsten en maatschappelijke en stedenbouwkundige ontwikkelingen. De tekeningen werden oorspronkelijk gemaakt door leden van het Utrechtse stripcollectief De Inktpot voor de expositie 100 jaar (Oud-)Utrecht 1923 – 2023.

Oproep aanmelden archeologische metaalvondsten Rijnenburg

Het is begonnen! De komende maanden laat de gemeente Utrecht diverse archeologische onderzoeken uitvoeren in Rijnenburg. In het gebied rond en tussen de Nedereindseweg en de Ringkade zullen onder meer droneopnamen worden gemaakt en metingen met grondradar worden verricht. Begin volgend jaar volgt ook een eerste waarderend onderzoek door middel van proefsleuven. Doel is om de aanwezige archeologische resten beter in kaart te brengen. Deze onderzoeken dienen als bouwsteen voor een visie op de toekomstige ontwikkeling van Rijnenburg. In Rijnenburg is straks namelijk ruimte voor duurzame energie, natuurontwikkeling, nieuwe recreatieroutes en vanaf 2035 ook woningbouw.

De kippen van de conciërge 

De vier imposante platanen op het plein aan de Hamburgerstraat horen bij de oude, beeldbepalende bomen van de Utrechtse binnenstad. Twee van deze bomen maakten in de 19de eeuw deel uit van een plantsoen voor het nieuwe Paleis van Justitie. Utrecht was toen nog zo landelijk en rustig dat (bijna) niemand ervan opkeek dat in dat plantsoen, midden in de stad, vrolijk kippen liepen te scharrelen. Michiel Plomp vertelt erover in zijn zestiende bijdrage over groen erfgoed.

Cultureel erfgoed in het nieuws (24-01)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht een actuele selectie.

In de Nationale Commandobunker werden een soort wargames gespeeld

Voor een documentaire over de Nationale Commandobunker voor de BB (Bescherming Bevolking) is Menno Heling op zoek naar mensen die daar gewerkt hebben. 'We hebben al enkele oud-BBers geïnterviewd maar nog geen mensen die in de Commandobunker zelf hebben gewerkt.'

Duitse Huis – Militair Hospitaal – Grand Hotel Karel V

In zijn vijftiende bijdrage over groen erfgoed in Utrecht schrijft Michiel Plomp over een van de mooiste en tegelijkertijd minst bekende groene plekken in de Utrechtse binnenstad, de tuin van Grand Hotel Karel V, het voormalige ‘Duitse Huis’. Prachtige oude bomen, een grote fontein met beelden van historische figuren, een ‘coepelkamer’, loofgangen van vruchtbomen en af en toe een heuse ridder strijden hier om de aandacht. Deze groene oase tussen Springweg en Geertebolwerk ligt er al sinds 1345 en is in 1999 grotendeels openbaar toegankelijk geworden. 

'Ik vind eigenlijk de hele geschiedenis van Utrecht superinteressant'

Edwin Kruger had zich nog maar net aangemeld als nieuw lid van Oud-Utrecht of hij werd al gelijk gebeld door voorzitter Dick de Jong. Dick feliciteerde hem, hij was het 2500ste lid van de vereniging.

Op de Neu daar staat een tent .. een Uterechse taalles

Hier weer eens aandacht voor Bernard Martens van Vliet (1938-2011), journalist en schrijver over het Stad-Utrechts. In 1996 bracht Van Vliet samen met Harrie Scholtmeijer een werk uit over het Utrechtse stadsdialect onder de titel De vollekstaol van de stad Uterech. Een uitgave van Oud-Utrecht, de 6e druk alweer verscheen in 2021. In Maandblad Oud-Utrecht 1995 stond onderstaande taalles van de hand van Bernard Martens van Vliet, over voorzetsels voor straatnamen in de binnenstad. Voor Uterechse fijnproevers!

Utrecht in het jaar 1000

In Leiden is het Rijksmuseum van Oudheden aan het Rapenburg te vinden. En daar is veel uit Utrecht te bekijken. Zoals op de schitterende tentoonstelling Het jaar 1000. Er is ook een kleinere tentoonstelling met Romeinse vondsten uit Fort Vechten. Het bestuur van Oud-Utrecht bracht een bezoek. Kijk en lees maar eens mee.

Onthulling lantaarnconsole Anna Maria van Schurman

Op zaterdagmorgen 2 december werd aan de Nieuwegracht, ter hoogte van de Keukenstraat, de lantaarnconsole voor Anna Maria van Schurman onthuld door locoburgemeester Lot van Hooijdonk. We kunnen volgens Van Hooijdonk Anna Maria van Schurman zien als de moeder van de Nederlandse studentes.

Lantaarnconsoles langs de Utrechtse grachten

Op 2 december 2023 wordt een lantaarnconsole onthuld over Anna Maria van Schurman, gemaakt door beeldhouwer Laura Kok. Een idee van de 100-jarige Historische Vereniging Oud-Utrecht om het eeuwfeest te vieren, aangeboden door de werkgroep directe voorzieningen van gemeente Utrecht. Tijd voor een achtergrond bij de meer dan 330 lantaarnconsoles.

Cultureel erfgoed in het nieuws (23-12)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht een actuele selectie. 

Jaarboek 2023: Historische cultuur in Utrecht 

De presentatie van het Jaarboek Oud-Utrecht 2023 vond plaats op 26 november tijdens het slotfeest van het Jubileumjaar 100 jaar Oud-Utrecht. Een jubileum nodigt uit tot terugkijken en zeker een eeuwfeest is daarvoor een mooie aanleiding. Het Jaarboek 2023 sluit daarbij aan met de keuze voor het thema Historische cultuur in Utrecht.

Alexander Metelerkamp en zijn liefde voor bloemen en planten

In zijn veertiende bijdrage over groen erfgoed in Utrecht schrijft Michiel Plomp over Nieuwegracht 56. 'Een keurige familie die klaarzit voor de ochtendkoffie: dat was mijn associatie toen ik het schilderij van Alexander Metelerkamp met vrouw en zoon in hun tuin aan de Nieuwegracht voor het eerst zag. Ondertussen weet ik beter; het schilderij heeft een boodschap.'

De Deense runensteen op het Domplein

De runensteen op het Domplein is een kopie van een runensteen in de Jutlandse plaats Jelling. Het is een geschenk van de Vrienden van Nederland in Denemarken aan de Rijksuniversiteit van Utrecht, ter gelegenheid van het 300-jarig bestaan van de universiteit. De Runensteen werd onthuld op 22 juni 1936.

Nieuw boek: De levensweg van Martinus van Tours

Hij is zichtbaar op de windwijzer van de Utrechtse Domtoren, in het stadswapen en het straatbeeld, vaak teruggebracht tot dat ene beeld: Martinus, die als soldaat bij het Romeinse leger bij de stadspoort van Amiens zijn mantel doorsnijdt en de helft ervan aan een bedelaar geeft. Het is echter maar een van de vele gebeurtenissen op een levensweg die langs vele wonderen leidt. Martinus is de patroon van stad Utrecht. In 2022 vierde stad 900 jaar stadsrechten. Naar aanleiding daarvan ontstond het idee om de werken over Martinus die Sulpicius Severus schreef te vertalen. Op 9 november 2023 verscheen het boek 'De levensloop van Martinus van Tours'. Het eerste exemplaar van dit boek, ingeleid en vertaald door Ton Meijers is overhandigd aan Dick de Jong, voorzitter van Oud-Utrecht ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Oud-Utrecht.