Nieuws

Verdwenen groen, te voet langs negentiende eeuwse tuinen en parken

Een paar stevige schoenen hadden we aan moeten trekken. Dat vindt Michiel Plomp als hij ons op 29 maart tijdens de lezing Verdwenen groen meeneemt naar de negentiende eeuw voor een pittige wandeling langs bijzondere tuinen en parken in de binnenstad van Utrecht. Al eerder schreef hij artikelen voor onze site. Michiel Plomp is kunsthistoricus, werkte bij het Metropolitan Museum of Art in New York en werd later hoofdconservator bij Teylers Museum in Haarlem. Sinds hij meer tijd heeft, is hij vrijwilliger voor de Open Tuinendag en verdiept hij zich in Utrechts groen. Behalve Oud-Utrechters waren er bij de lezing dan ook veel leden van de Nederlandse Tuinenstichting aanwezig.

Nicolaas van der Monde

Op 14 april 2023 verschijnt Het Utrechts straatnamenboek van Erik Tigelaar, een uitgave van WBooks ter gelegenheid van 100 jaar Oud-Utrecht. Dat is goed nieuws voor onze stad. Het is een opvolger van de in de 19e eeuw verschenen drie boeken van Nicolaas van der Monde over pleinen, straten, stegen, waterleidingen, wedden, putten en pompen der Stad Utrecht.

Cultureel erfgoed in het nieuws (23-04)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht vindt u een actuele selectie.

Winactie Straatnamenboek

WBOOKS geeft in samenwerking met Oud-Utrecht 3 exemplaren van ‘Het Utrechts straatnamenboek ‘ weg! 

Boekpresentatie: ‘Een Dom en de stad rondom. Acht wandelingen door historisch Utrecht’

Oud-Utrecht presenteerde in samenwerking met Salon Saffier vrijdag 24 maart in stadhuis Utrecht de heruitgave van het boek Een Dom en de stad rondom, met toelichting door kunsthistoricus Hans Ebbink. Het gaat om een stadswandelgids die oorspronkelijk in 1942 anoniem verscheen en uitgegeven werd door de A.N.W.B. Nu in 2023 is het boek uitgegeven door Salon Saffier.

Vijf eeuwen groen bij Paushuize

Paushuize, een van de fraaiste monumenten van de Utrechtse binnenstad, werd in 1517 gebouwd in opdracht van Adriaan Florisz Boeyens (1459-1523), de latere – en enige Nederlandse – paus Adrianus VI. Boeyens heeft uiteindelijk zelf nooit in het huis gewoond, maar wel tal van andere interessante mensen. Paushuize en zijn geschiedenis zijn al uitvoerig bestudeerd, maar de tuin niet, terwijl het zo’n grote, openbaar toegankelijke groene plek is. Uiteraard heeft ook daar zich in de afgelopen eeuwen van alles afgespeeld. Dit is de elfde bijdrage van Michiel Plomp over groen erfgoed in Utrecht.

Boek gepresenteerd: 'Post uit Utrecht'

Op vrijdag 17 maart is in het Stadhuis het eerste exemplaar uitgereikt van Post uit Utrecht. Prentbriefkaarten van de stad Utrecht uit de collectie Lisman, 1900-1925.

Kerken kijken Utrecht zoekt gastvrije vrijwilligers

Stichting Kerken Kijken Utrecht verzorgt al meer dan 40 jaar de openstelling van 12 Utrechtse binnenstadskerken, zodat bezoekers kunnen genieten van de culturele rijkdom die deze kerken te bieden hebben. Dit is niet mogelijk zonder onze enthousiaste vrijwilligers! Lijkt het jou leuk om hier een bijdrage aan te leveren? Wij zijn op zoek naar zowel gastheren/-vrouwen als gidsen om ons team te ondersteunen en versterken. 

Cultureel erfgoed in het nieuws (23-03)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht vindt u een actuele selectie.

Afscheidscollege Leen Dorsman

Ons symposium Erfgoedparticipatie: Erfgoedt Verbindt op 14 oktober werd geleid door Leen Dorsman. Wie is hij? Als kennismaking hieronder het verslag van zijn afscheid als hoogleraar Universiteitsgeschiedenis op 17 februari, waarmee een einde kwam aan zijn decennialange inzet voor het departement Geschiedenis en Kunstgeschiedenis van de Universiteit Utrecht. 

Historische winkelpuien Twijnstraat

Onlangs verscheen de SteenGoed-editie 'Historische winkelpuien Twijnstraat - puien, ondernemers erachter en hun overig nagelaten erfgoed’ van Ton Hooft. Het gaat om zo'n 20 nog oorspronkelijke of zo goed als oorspronkelijke winkelpuien uit de periode 1850-1909. Naast vooral 'beschrijvingen' van de puien met veel afbeeldingen gaat het ook over de ondernemer/winkeliers die er, figuurlijk en letterlijk, achter zaten en het brengt diverse nieuwtjes. In zijn inleiding beschrijft Ton Hooft wat hij ons biedt.

Cultureel erfgoed in het nieuws (23-02)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht vindt u een actuele selectie.

100 jaar geleden: Utrecht was DADA!

Oud-Utrecht dateert van 1923, hetzelfde jaar waarin er een onvergetelijke avond in het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen plaatsvond. De tussen gotiek en neoclassicisme ingedommelde burgerij van Utrecht kreeg op 29 januari 1923 hoog avant-gardistisch bezoek: Dada! Het zou de meest legendarische slag van de hele Nederlandse Dada-veldtocht worden. De avond liep volledig uit de hand, het publiek misdroeg zich, er was schandaal, de hoofdrolspelers publiceerden achteraf tegenstrijdige verhalen.
Hieronder een artikel van kunsthistoricus Mark van Gend uit Tijdschrift Oud-Utrecht 2011. Het zou tot een heropvoering van de Dada soirée komen in 2013 bij het 90-jarig bestaan van Oud-Utrecht; een verslag daarvan en het boek Dada Utrecht van Niels Bokhove en Mark van Gend zijn hieronder te vinden.

Een koninklijke voorhof?

Het plein voor de ingang van de Universiteitsbibliotheek aan de Wittevrouwenstraat was ooit de voorhof van het paleis van Lodewijk Napoleon, de eerste koning van Nederland. Op deze basse-cour stond de paleiswacht en op gezette tijden klonk er een militaire kapel en exerceerden er legeronderdelen. In de loop van de 19de eeuw maakte de geplaveide voorhof echter plaats voor een fraaie tuin met bomen, waar Utrechters bijna 135 jaar lang van hebben kunnen genieten. Dit is de tiende bijdrage van Michiel Plomp over groen erfgoed in Utrecht.

De Utrechtse edelsmeden Adam en Paulus van Vianen

De twee beroemdste zilversmeden uit de Nederlandse geschiedenis zijn Adam (1569-1627) en Paulus (1570-1613) van Vianen. Ze zijn beiden in Utrecht geboren en bij Utrechtse zilversmeden in de leer geweest. Hun vakmanschap was onovertroffen en ze waren heel innovatief met de ontwikkeling van de kwabstijl. Adam bleef zijn hele leven in deze stad wonen en werken. Paulus vertrok rond 1590 naar Frankrijk, reisde door naar Duitsland en vestigde zich in Praag waar hij door keizer Rudolf II als hofedelsmid in dienst genomen werd. Zij, maar ook andere leden van de familie zoals Ernst, Christiaen en Martinus van Vianen, behoorden tot de zeer kleine groep edelsmeden die als beeldende kunstenaars werden gewaardeerd en gehonoreerd. 

Cultureel erfgoed in het nieuws (23-01)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht vindt u een actuele selectie.

Tuinfoto’s van een 19de-eeuwse hoofdonderwijzer

De fotografie was in opmars in het midden van de 19de eeuw. Door technische en chemische verbeteringen daalden de kosten waardoor de populariteit van het medium groeide. Een foto maken was wel een omslachtig procedé en daardoor sterk aan huis gebonden. Binnenopnames waren echter lastig te maken vanwege gebrek aan licht. Vandaar dat veel vroege foto’s situaties laten zien rond het huis of in de tuin. In de negende bijdrage van Michiel Plomp over groen erfgoed in Utrecht bekijken we het oeuvre van de amateurfotograaf Jordaan Everhard van Rheden (1822-1890). Hij legde zijn familie en huisgenoten steeds in de achtertuin van zijn huis op de gevoelige plaats vast, aanvankelijk in Utrecht, en na 1870 in Wijk bij Duurstede.

'Ik wilde me wel meer bezig houden met de geschiedenis van de stad'

Het Jaarboek van Oud-Utrecht heeft het afgelopen jaar drie nieuwe redactieleden gekregen. Een van de nieuwe redactieleden is Lieke Wijnia, conservator bij Museum Catharijneconvent en docent aan het University College Utrecht. 'Het leek me erg leuk om met een groep redactieleden bezig te zijn met de geschiedenis van Utrecht.'

De mooiste kerststal van Nederland

Vorig jaar verwierf Museum Catharijneconvent een gigantische, wonderschone achttiende-eeuwse kerststal afkomstig uit het Italiaanse Napels. Na maanden bouwen en restaureren is het nu zover: de onthulling van de mooiste kerststal van Nederland. Iedereen kan tussen 18 december en 8 januari gratis binnenlopen om te genieten van honderden eeuwenoude, handgemaakte kerststalfiguren die samen een betoverende stad in miniatuur vormen. En dat alles in Utrechtse sferen: de kribbe staat onder de Domtoren en de beroemde Utrechtse grachten fungeren als decor. Kunst van grote klasse!