Nieuws

Zonnefysicus Marcel Minnaert

Een bijzonder mens overleed op 26 oktober 1970, Marcel Minnaert. Hij vluchtte aan het eind van de Eerste Wereldoorlog met zijn moeder vanuit België naar Nederland, promoveerde voor de tweede keer, werd hoogleraar sterrenkunde (1937-1963) en directeur van sterrenwacht Sonnenborgh. Zijn grootste roem zou hij krijgen met zijn studie naar de zon, met de wereldberoemde Utrecht Atlas van het zonnespectrum, en zijn boek ‘The Solar Spectrum’. Bekend is hij ook van zijn driedelige boekenserie ‘De natuurkunde van ’t vrije veld’. Het Minnaertgebouw van Universiteit Utrecht op het Utrecht Science Park draagt zijn naam, het is een onderwijsgebouw voor de faculteiten Bèta- en Geowetenschappen. Hieronder een levensbeschrijving en enkele van de vele anekdotes over wetenschapper en didacticus Prof. dr. Marcel Minnaert.

Oud Amelisweerd: Then, now, and then

Het Centraal Museum strijkt neer in Landhuis Oud Amelisweerd. Deze prachtige, historische buitenplaats vormt vijf jaar lang, van de lente tot en met de herfst, het decor voor een solotentoonstelling van een gerenommeerde Nederlandse hedendaagse kunstenaar. Marijke van Warmerdam is de tweede kunstenaar in deze vijfjarige programmering. Haar werk is te zien van 10 september tot en met 13 november 2022.

Utrecht in de Koude Oorlog, themanummer Tijdschrift Oud-Utrecht

Het is Koude Oorlog weekend op 22 en 23 oktober, er zijn veel locaties open, zoals de commandobunker Lunet 1 en Park Vliegbasis Soesterberg. Historische Vereniging Oud-Utrecht maakte al eens een themanummer over Utrecht in de Koude Oorlog, met daarin een paar heel speciale artikelen die hieronder zijn te vinden. 

Symposium 350 jaar Rampjaar 1672 en de Domkerk

Stichting Vrienden van de Domkerk, Werkgroep ‘Rampjaar 1672 en de Domkerk’, en Educatieve Dienst Domkerk nodigen je van harte uit voor het symposium ter herdenking van 350 jaar Rampjaar 1672 en de Domkerk. De bijeenkomst sluit aan op de gelijknamige tentoonstelling die in de Domkerk te zien is van 13 augustus tot en met 30 oktober 2022.

Nationale Commandobunker BB op Lunet 1

Tijdens het eerste Koude Oorlog Weekend van 22 en 23 oktober a.s. is de Nationale Commandobunker voor de BB (Bescherming Bevolking) op Lunet 1 in Utrecht geopend voor publiek. De Nationale Commandobunker voor de BB, in 1955 gevestigd in de linker flankazemat van Lunet 1 in Utrecht, speelde in de Koude Oorlog een bijzondere rol.

Het Oranjepark in Wijk C

In de achtste bijdrage van Michiel Plomp over groen erfgoed in Utrecht bezoeken we het Oranjepark in Wijk C. Dat was bijna zestig jaar lang, van 1883 tot 1939, de groene long van Wijk C, waar kinderen veilig buitenspeelden en de lotsverbondenheid van de overwegend minder bedeelde bevolking van de wijk nieuwe uitingsvormen vond. Het park was niet groot, maar wel het enige openbare park ín de binnenstad, met bovendien een van de eerste kinderspeelplaatsen in ons land. Ook werd in dit park, onder de bezielende leiding van de vereniging ‘Het Oranjepark’, de eerste ‘Prinsessedag’ georganiseerd, die later als Koninginne- en nu Koningsdag landelijk ingevoerd zou worden. Helaas viel het park in 1939 ten prooi aan stadsvernieuwing.

Hildegard Brom-Fischer

De Utrechtse familie Brom was van vele markten thuis, de overeenkomst was hun thuisbasis in Utrecht en hun creativiteit. De edelsmederij Brom in Utrecht werd opgericht in 1856 door Gerard Bartel Brom. Het atelier voor edel- en siersmeedkunst heeft meer dan honderd jaar bestaan en sloot de poorten in 1961. Naaldkunstenaar Hildegard Brom-Fischer (1908-2001) was getrouwd met de Utrechtse edelsmid Jan Eloy Brom (1891-1954). Haar bekendheid is misschien niet zo groot meer maar haar werk wel, zoals dat in het Utrechtse stadhuis.

De Ster van Utrecht: Anna Maria van Schurman

Op de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis 2022 konden de bezoekers stemmen wie de belangrijkste historische Utrechter is, met een duidelijke winnaar: Anna Maria van Schurman. In haar tijd was ze wereldberoemd, de Nederlandse Minerva, de Tiende Muze, de Ster van Utrecht!

Terugblik Nacht van de Utrechtse Geschiedenis 2022

Op de mooie herfstavond van zaterdag 8 oktober begaven velen zich naar de Domkerk om een bandje te halen als toegang tot acht historische locaties, stadstours en stadswandelingen.

Sterrenwijk, een kijk op 't wijk 

In het Volksbuurtmuseum aan de Waterstraat 27 in Utrecht is vanaf 13 oktober de nieuwe tentoonstelling STERRENWIJK, een kijk op ’t wijk te zien. Een tentoonstelling waarin je wordt meegenomen door deze echte Utrechtse volksbuurt, vanaf de bouw van de eerste woningen tot aan de huidige tijd. 

Educatie op 50 Utrechtse basisscholen met kinderboek De Spoken van het Stadhuis

Oktober is de Maand van de Geschiedenis, en het is Kinderboekenweek, met mooi Utrechts nieuws! Hoe maak je erfgoed aantrekkelijk voor kinderen? Hoe neem je ze mee in de verhalen over het verleden, maar laat je ze ook nadenken over de toekomst? Met het boek De spoken van het Stadhuis én het bijbehorende educatieproject zijn leerlingen van 50 basisscholen in de stad Utrecht actief met het verleden, heden en de toekomst van hun stad. Via een lesprogramma leren ze verhalen schrijven over de plek waar ze wonen. 20 bekende kinderboekenschrijvers schreven een verhaal voor het boek De spoken van het stadhuis. Denk aan Annet Schaap, Anna Woltz, Koos Meinderts en Janneke Schotveld. De tweede druk van dit boek is inmiddels al verschenen. De kinderboekenschrijver Floor Tinga, die ook een verhaal schreef voor dit boek, ontwikkelde het educatieve project. Nieuwsgierig? Lees hieronder meer!

De historie van de Dom in penningen

Ter gelegenheid van de voltooiing van de restauratie van de Domkerk in de jaren 2017-2022 heeft de Amsterdamse kunstenares Da van Daalen (1956) een serie eigentijdse penningen ontworpen. De penningen uit 2022 maken deel uit van een veel langere traditie. In het oktobernummer van Tijdschrift Oud-Utrecht schreef Theo Kralt (voorzitter van de Commissie Restauratie en Fondsenwerving Domkerk 2017-2022) daarover een korte bijdrage. Een langere en completere versie is hier beschikbaar als pdf.

Utrechtse Staaltjes. Vriendenbundel aangeboden aan Casper Staal

Onlangs werd Utrechtse Staaltjes gepresenteerd. Een vriendenbundel voor Casper Staal ter gelegenheid van diens 75ste verjaardag. De bundel is de tweede uitgave van de Stichting Utrechts Religieus Erfgoed.

Cultureel erfgoed in het nieuws (22-10)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht vindt u een actuele selectie.

Boothstraat 6: het huis en de tuin van Nicolaas Beets

In de zevende bijdrage van Michiel Plomp over groen erfgoed in Utrecht bezoeken we het huis en de tuin van Nicolaas Beets. De Boothstraat, nu een wat vergeten straat tussen het Janskerkhof en de Voorstraat, was vroeger een van de meest gewilde locaties in de stad. Hoge burgerij en adel woonden hier in kasten van huizen met fraaie tuinen. De grootste tuin hoorde bij Boothstraat 6, in de 19de eeuw het huis van Nicolaas Beets en zijn gezin. Het leuke is dat vader Beets zelf en drie van zijn in totaal dertien (!) kinderen allerlei wetenswaardigheden hebben nagelaten over de tuin en hun leven daarin.

Nacht van de Utrechtse Geschiedenis 2022

Op zaterdag 8 oktober 2022 tussen 20.00 en 00.00 uur vieren we de geschiedenis van de stad en regio Utrecht tijdens de vijfde editie van de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis. Het thema van deze editie is De Gezichten van Utrecht, over de vele verschillende gezichten van onze stad: de mensen, de gebouwen en de verhalen die de stad maakten.

Utrecht en 900 jaar waterbeheer

Dit jaar is het niet alleen 900 jaar geleden dat Utrecht stadsrechten ontving maar ook 900 jaar geleden dat de bewoners van Dorestad (nu Wijk bij Duurstede) de Kromme Rijn afdamden. Dit was noodzakelijk om de ontginning van het uitgestrekte veengebied langs de Kromme Rijn mogelijk te maken. Gerda Oskam vertelde daarover in het historisch café van 9 september 2022.

Bomen langs de grachten van Utrecht: dwalen door een paradijs?

Op de werven in Utrecht staan zo’n 350 bomen. Vanaf de Domtoren valt het meteen op, de grachten zijn te herkennen als groene linten in de stad. Ook beneden in de stad is het goed te zien, het groen is verweven met de grachten en werven. Voor Utrecht is uniek dat je vanaf straatniveau in de kruinen van de bomen kunt kijken die beneden op de werven staan. De werfmuren zijn ook groeiplaats van zeldzame varensoorten. Er is veel werk aan de werf gaande om de werven voor de toekomst te behouden. De bomen zijn groen erfgoed dat ook aandacht verdient.

Historische persoon

Verkiezing meest aansprekende historische figuur van Utrecht

Tijdens de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis 2022 zal Oud-Utrecht ook de eigen vereniging presenteren. Bij de stand van Oud-Utrecht wordt dan de verkiezing gehouden van de meest aansprekende historische persoon van Utrecht. De keuze gaat tijdens de nacht over maximaal 10 personen. Om tot deze lijst te komen doen wij hier een oproep om personen aan te melden. Wij stellen dan uit deze inzendingen een shortlist van 10 personen samen. De historische persoon die u kiest hoeft niet iemand uit een ver verleden te zijn maar wel iemand die iets voor de stad betekend heeft.

Gezichten op Utrecht 850 jaar stad: stormloop op middeleeuwse maaltijd en litho’s Kuik

Ja, ook in 1972 werden de stadsrechten van Utrecht gevierd. Geen Kensington op de Domtoren of een etappe van de Vuelta Holanda, wel veel aandacht voor de rijke stadsgeschiedenis van Utrecht.