Historisch Café over Truus Schröder en Truus van Lier

In haar boek ‘I Love You, Rietveld’ vertelt Jessica van Geel over de liefde tussen de ontwerper en architect Gerrit Rietveld en Truus Schröder. Zij hadden veertig jaar lang een relatie. Zij stimuleerde zijn talent en was zijn artistieke geweten, en samen bouwden ze onder andere het wereldberoemde Rietveld Schröderhuis in Utrecht. Nu werkt ze aan een boek over Truus van Lier, de jonge verzetsstrijder die in 1943 de Utrechtse NSB-hoofdcommissaris Kerlen neerschoot. Niet lang daarna werd ze verraden, opgepakt en gefusilleerd in concentratiekamp Sachsenhausen. Begin dit jaar won Jessica het C.S.S. Crone-stipendium. Het boek moet in 2021 klaar zijn: in het honderdste geboortejaar van Van Lier.

Het verhaal van Truus Schröder (1889-1985) is wel bekend. Ze was apothekersassistent en trouwde met de advocaat Frits Schröder, zij bewoonden een groot huis aan de Biltstraat 423. Daar liet ze haar eigen kamer in een modernistische stijl verbouwen door Gerrit Rietveld. Na de dood van haar man gaf Truus aan Gerrit de opdracht om een nieuw woonhuis te bouwen, het Rietveld-Schröderhuis aan de Prins Hendriklaan 50. 

Gerrit Rietveld was getrouwd met Vrouwgien Hadders (1883-1957), zij kregen vier zoons en twee dochters. Hij maakte vanaf 1918 experimentele meubels, waaronder de rood-blauwe lattenstoel. Via Robert van ’t Hoff kwam hij bij De Stijl. Hij deelde met Truus Schröder zijn enthousiasme voor het modernisme. Zij was zijn opdrachtgever en ontwierp ook zelf meubels en interieurs. Hun relatie ontwikkelde zich door de jaren heen tot een liefdesrelatie. 

Van Truus van Lier is veel minder bekend. Zij kwam uit een gegoede familie, die betrokken was bij de stichting van de Utrechtse Hypotheekbank. Truus woonde met haar ouders en haar oudere zus Mientje aan de Prins Hendriklaan 48. Tijdens haar studietijd nam ze deel aan de activiteiten van de Amsterdamse verzetsgroep CS-6, genoemd naar het adres waar de groep zijn oorsprong vond: Corellistraat 6 te Amsterdam. Op 3 september 1943 schoot ze met haar revolver de Utrechtse NSB-politie-president Kerlen dood. Ze werd aangewezen als de dader, naar Sachsenhausen getransporteerd en daar omgebracht. Ook haar moeder Dirkje kwam om in de oorlog. Een nicht van Truus, Trui van Lier, begon een creche, Kindjeshaven, en redde zeker 150 kinderen. 

In Utrecht is er een Truus van Lierlaan en er zijn meer initiatieven om haar geschiedenis te gedenken. U kunt hier het verhaal terugkijken dat Jessica van Geel tijdens het Historisch Café vertelde.

Meer informatie over de verzetsdaad van Truus van Lier.

De videoregistratie: