900 jaar waterbeheer in de Utrechtse regio
In 1122 damden de toenmalige bewoners van Dorestad (nu Wijk bij Duurstede) de Kromme Rijn af. Deze gebeurtenis wordt gezien als het begin van het waterbeheer in het gebied van De Stichtse Rijnlanden. In 2022 viert het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden daarom 900 jaar Waterbeheer.
Vanaf 1122 gingen inwoners het waterbeheer naar eigen hand zetten. Toen werd de hoofdloop van de Oude Rijn afgesloten bij Wijk bij Duurstede. Daardoor nam de hoeveelheid water door de Lek toe en in de Oude Rijn af. Dat leidde tot ontginningen in ons gebied en het graven van afwateringsvlieten en –weteringen. Vanaf de 13e eeuw werden waterschappen opgericht om financiering, beheer en onderhoud te regelen. Het huidige Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden is de erfopvolger van deze historische waterschappen.
Het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden organiseert ter gelegenheid van 900 jaar waterbeheer een online festival. Op het virtuele festivalterrein, dat grofweg de loop volgt van de Kromme, de Leidse en de Oude Rijn, ziet u onder meer hoe het waterbeheer is begonnen in 1122 met de afdamming van de Kromme Rijn, welke rol Bisschop Godebald daarin heeft gespeeld en hoe de afdamming indirect heeft bijgedragen aan de toekenning van de stadsrechten aan de stad Utrecht. Bezoek hier het festivalterrein.
Het Utrechts archief en het waterschap organiseren samen ter gelegenheid van 900 jaar waterbeheer én 900 jaar stadsrechten een tentoonstelling over water en de inrichting van het Utrechts landschap. De tentoonstelling Water – Vriend of vijand dompelt je onder in een magisch waterlandschap waarin je verhalen van vroeger ontdekt én een doorkijkje naar de toekomst krijgt. De tentoonstelling start op 23 maart op het plein voor het Utrechts Archief.
De Historische Vereniging Vleuten, De Meern, Haarzuilens en Leidse Rijn is op het moment druk bezig met de inrichting van een tentoonstelling in de Broederschapshuisjes in Vleuten. Die tentoonstelling richt zich op de ontginning van het gebied rond de Oude Rijn, het graven van afwateringsvlieten, zoals de Vleutense Wetering en de Heijcop, en het aanleggen van dammen of overtooms, bijvoorbeeld bij de Stadsdam en de Heldam. Ook komt het graven van de Leidse Rijn in 1665 aan bod.