Herdenkingssteen voor Joke Smit onthuld
Zaterdagochtend 26 augustus om 11.15 uur werd op het Joke Smitplein in Utrecht een herdenkingssteen voor Joke Smit(1933-1981) onthuld door burgemeester Sharon Dijksma en Joke Smits medestrijdster van het eerste uur, Hedy d'Ancona. Het initiatief tot het realiseren van deze steen werd genomen door het Utrechts Geveltekenfonds. De steen kon worden gerealiseerd dankzij een crowdfundingsactie en een gift van de Wilhelmina Drucker Fundatie. Naast familie van Joke Smit waren ook vele donateurs aanwezig bij de onthulling, die door de bewonersvereniging van het Joke Smitplein in samenwerking met het UGTF georganiseerd was.
Joke Smit werd in Utrecht geboren op 27 augustus 1933. Zij staat bekend als een van de belangrijkste voorvechtsters van vrouwenrechten in de 20ste eeuw.
Zij schreef in 1967 het beroemde artikel Het onbehagen bij de vrouw, een artikel dat wordt gezien als het begin van de tweede feministische golf in Nederland.
In haar speech beschreef Hedy d'Ancona de strijdbaarheid en humor van Joke Smit. Zo vertelde zij dat toen Joke Smit afscheid nam van de Amsterdamse gemeenteraad zij haar mannelijke mede-raadsleden vergeleek met apen die elkaar onder het vertoon van hun mannelijkheid de apenrots afvechten.
Dijksma keek terug, maar vooral vooruit, over het belang van Joke Smit voor de emancipatiestrijd. Volgens Dijksma is de strijd nog niet gestreden - de missie van Joke Smit staat nog: ‘dat je als vrouw je eigen keuzes mag maken, je eigen dromen mag najagen en je eigen dromen kan waarmaken’.
Er zijn niet veel gevelstenen in de stad die vrouwen eren. Wat Dijksma betreft mogen dat er wel meer worden.
Hans Pluim, directeur van woningcorporatie Bo-Ex, eigenaar van de woningen aan het Joke Smitplein, sprak het welkomstwoord. De onthulling werd opgeluisterd met een gedicht van Anne Broeksma, lid van het Utrechts Stadsdichtersgilde én bewoonster van het Joke Smitplein. Ook werd het lied Een land waar vrouwen willen wonen, geschreven door Joke Smit, gezongen door de pleinbewoners Marijn Lockefeer en Marjan van Hagen, begeleid door pianist Colijn Buis. Het werd een lijflied van de vrouwenbeweging in de jaren 70 en 80.
Burgemeester Sharon Dijksma, Hedy d'Ancona, initiatiefneemster Marjet Douze en beeldhouwster Britt Nelemans.
De gevelsteen, die ook het portret van Joke Smit bevat, is gemaakt door beeldhouwster Britt Nelemans. In de stoep eronder is een QR-steen geplaatst. Deze maakt een link naar de website van het Utrechts Geveltekenfonds, met informatie over deze gevelsteen. De QR-steen is geschonken door de Werkgroep Directe Voorzieningen van de gemeente Utrecht.
Tekst: Utrechts Geveltekenfonds
Foto's: Jim Terlingen