Nieuws

Cultureel erfgoed in het nieuws (24-10)

Er verschijnen regelmatig interessante berichten over cultureel erfgoed in de kranten en op internet. In dit bericht een actuele selectie. 

Nacht van de Utrechtse Geschiedenis op 12 oktober
'Echt Nep' is dit jaar het thema van de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis, georganiseerd door de historische vereniging Oud-Utrecht. Op meer dan tien locaties rond het Domplein kun je terecht voor expo’s, minicolleges, theater, muziek, workshops, rondleidingen en meer. Zo vertelt Arthur Japin over feit en fictie in zijn historische romans en speelt Spinvis in de Domkerk. Kijk hier voor het programma en tickets.

Catharijneconvent in de ban van de middeleeuwen
Liefhebbers kunnen in het Catharijneconvent hun hart ophalen aan middeleeuwse pracht uit kasteel De Haar, Kasteel Huis Bergh en Museum Catharijneconvent zelf. Het gaat om kunstcollecties die vanaf de negentiende eeuw ontstonden vanuit een romantisch verlangen naar vervlogen tijden. Wat dreef de mensen die deze eeuwenoude kunst zo driftig verzamelden? En wat zochten zij in de middeleeuwen wat ze in hun eigen tijd niet vonden? De tentoonstelling In de ban van de middeleeuwen is te bekijken van 18 oktober tot 26 januari.  

Stadredactie van Centraal Museum stelt zich voor 
De Stadsredactie van het Centraal Museum is een groep Utrechters die het museum adviseert en bevraagt. In de Column in EXPO 5 stelt zij zichzelf voor en nodigt ze je uit om mee te denken aan de hand van een aantal prikkelende vragen: waar kunnen bewoners zich in herkennen? Waar zitten aanknopingspunten? Hoe zorgt het museum ervoor dat Utrechters zich gerepresenteerd voelen? Hoe zorgen we dat de stad een stem krijgt, dat de stad spreekt? Tot 31 december te bezoeken. 

Volksbuurtmuseum eert Thea Beckman
In oktober verschijnt Geef me de ruimte, de biografie van schrijfster Thea Beckman. Ter gelegenheid daarvan is in het Volksbuurtmuseum tot 31 oktober een tentoonstelling te zien. Beckman begon haar schrijverscarrière immers in Wijk C, in een bovenwoning aan het begin van de Waterstraat, om de hoek met de Oudegracht. Haar kinderen werden in er geboren en gingen naar de Nederlands Hervormde Diaconieschool aan de Waterstraat 27, het gebouw waar nu het Volksbuurtmuseum is gevestigd. Op 6, 20 en 26 oktober is er extra aandacht voor het in Utrecht spelende De val van Vredeborch. Biografe Vivian de Gier gaat dan nader in op het boek en neemt de bezoekers mee op een stadswandeling door Wijk C. Meer informatie is te vinden op de website van het Volksbuurtmuseum. 

Deel plafond Castellum Hoge Woerd naar beneden
Op 29 augustus 2024 kwam het grootste deel van het plafond in het restaurant van Castellum Hoge Woerd naar beneden. Daarom is het Castellum, inclusief Museum Hoge Woerd, tijdelijk gesloten. Het buitengedeelte van Steede Hoge Woerd blijft via de Vicuslaan wel toegankelijk voor bezoekers.

Historische brieven uit Utrechts archief ontrafeld met AI
Het Utrechts Archief liet brieven van Kasteel Amerongen ontcijferen via AI-technologie. De handgeschreven brieven werden via Handwritten Tekst Recognition (HTR) omgezet in digitale tekst. Normaal gezien zouden vrijwilligers de brieven moeten omzetten. Met het gebruik van AI wordt er veel tijd bespaard, zegt Het Utrechts Archief.

Koningin Máxima bij oplevering Domtoren op 9 november
Koningin Máxima is op zaterdag 9 november 2024 aanwezig bij de officiële oplevering van de Domtoren. Samen met burgemeester Sharon Dijksma onthult ze de nieuwe verlichting van de toren. De opening zelf is besloten, maar wie op 9 november naar het Domplein komt, kan van een glimp van haar opvangen. Het feest valt samen met de Sint Maarten Parade, waarbij duizenden Utrechters met zelfgemaakte lampions door de straten lopen. Nu de restauratie klaar is, is de Domtoren weer in volle glorie te bewonderen. Er zijn rondleidingen, klokkenluiders zijn aanwezig voor uitleg, de toren kan beklommen worden en eenmaal boven is het uitzicht weer stijgervrij te bewonderen.

De geschiedenis van de Buurkerk online
De Buurkerk is alweer 40 jaar het thuis van Museum Speelklok. Om dat te vieren is er een nieuwe website gelanceerd met verhalen over de geschiedenis van de Buurkerk, met historische beeldmateriaal en met levenslessen van Suster Bertken – zij leefde 57 jaar als kluizenaar in de kerk. 

De Utrechtse Willibrordkerk
De Sint-Willibrordkerk is een van de best bewaarde neogotische kerken van Nederland. In de jaren 50 en 60 ontstond er een heuse afkeer van als verouderd en overdadig beschouwde neogotische interieurs. Veelkleurige kerken gingen verloren onder een laag witte verf of belandden onder de sloophamer. Dit lot bleef de Utrechtse Willibrordkerk bespaard. De strijd om het behoud van de kerk werd in 1976 beloond met de toekenning van de status van Rijksmonument, waardoor een grondige restauratie mogelijk werd. De Utrechtse Willibrordkerk, onder redactie van Els Jimkes-Verkade, Casper Staal en Elisabeth Stades-Vischer, beschrijft niet alleen de geschiedenis van de het godshuis, maar gaat ook diep in op de kunsthistorische waarde van het interieur. 

De rol van 'Utrechtenaren' in de queer geschiedenis
Utrechtenaren, een queer geschiedenis van Maurice van Lieshout, Marijke Huisman en Evert van der Veen laat zien hoe mannen en vrouwen die zich niet hielden aan de dominante sekse- en gendernormen en ondanks wettelijke en maatschappelijke discriminatie hun plaats veroverden in de Utrechtse samenleving: van de achttiende-eeuwse kalkdrager Gillis van Baaden tot lesbisch icoon Sylvia Bodnár, van transgender schrijfster en kunstenaar Dirkje Kuik tot voorvechter van gemeentelijk lhbt-beleid Jan Vesters. In het boek worden hun persoonlijke verhalen verbonden met de ontwikkeling van de Nederlandse queer emancipatiebeweging als geheel. Op die manier onthullen ze een geschiedenis die het lokale belang ver overstijgt.

Van aalmoes naar kansengelijkheid
De Oude Roomsch Katholieke Aalmoezenierskamer (ORKA) hield zich van oudsher bezig met de zorg voor 'de katholieke arme'. Door nieuwe wetgeving leek de rol van de kamer in de jaren 70 uitgespeeld te zijn. Maatschappelijke veranderingen hebben de afgelopen vijftig jaar echter voor een nieuw type armen gezorgd. Het verschil tussen kansrijk en kansarm wordt nu naast inkomen ook bepaald door kennis, sociale netwerken, digitale vaardigheden en het vermogen om toegang te krijgen tot overheidsvoorzieningen.Van aalmoes naar kansengelijkheid van Mary Hallebeek beschrijft hoe de Oude Roomsch Katholieke Aalmoezenierskamer (ORKA) de weg heeft gevonden naar deze nieuwe armen. 

Transformatie stationsgebied in beeld
Een mooie video van CU2030 over de transformatie van het stationsgebied in Utrecht in de afgelopen vijftig jaar.