Nieuws

Utrecht 1919: zanger J. Elmer Spyglass

Op het wereldtoneel van mei 1919 ging alle aandacht naar de ontwerptekst van de Vrede van Versailles. De talk of the town in Utrecht was Mr. Spyglass.

Die maand trad hij elke dag op in Hotel De l’Europe aan het Vreeburg. James Elmer Spyglass (1877-1957) was een klassiek geschoolde Afro-Amerikaanse zanger die in Europa in het betere variétécircuit zijn brood verdiende met populair en actueel repertoire. Het mondaine uitgaanspubliek in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag/Scheveningen liep wég met Spyglass. In het Jaarboek 2019 van Oud-Utrecht vertelt Lutgard Mutsaers dat Spyglass ook in Utrecht veel succes had met zijn English- en Negro songs. Hij zong aria’s uit opera’s, ballades, populaire Nederlandstalige liedjes, maar het leeuwendeel van zijn repertoire bestond uit actuele Amerikaanse hits. Zijn persoonlijke favoriet was ‘My Old Kentucky Home’. 

In de zomer van 1919 kwam de jazz, de nieuwste rage in de Amerikaanse dansmuziek, Nederland binnen. In mei leek jazz nog op een overwaaiende trend, gepresenteerd door buitenlandse demonstratiedansparen in het variété, maar in de zomer waren de mondaine ballrooms in de drie grote steden erop ingesprongen en daarna was er geen houden meer aan. In Utrecht duurde het wat langer, tot de stad zijn eigen dansscholen en dansbands kreeg. Daar profiteerde Spyglass van. In 1920 kwam hij terug en Utrecht werd een echte Spyglass-stad. ‘Gaan we af op de bijval van gisterenavond’, schreef het Utrechts Nieuwsblad over zijn optreden in Scala, ‘[dan gaat Elmer Spyglass] een week van uitbundig succes tegemoet [...]. Scala’s publiek heeft meegeneuriet en gefloten de Engelsche of Amerikaansche “songs” welke Spyglass zo lekker-rythmisch weet voor te dragen. En wat sleept hij zijn toeschouwers mede door zijn gemakkelijk beweeg tussen rangen en rijen. De levendige, beweeglijke Elmer geeft eenige ogenblikken van alleraangenaamste afwisseling.’

Lutgard Mutsaers geeft een lezing tijdens de presentatie van het Jaarboek 2019, de muziek van Spyglass wordt dan vertolkt door Mark Lotz en Abel Marcel. 

Datum en plaats van de presentatie: zondag 24 november, BAK, Pauwstraat 13a, 3512 TG Utrecht, aanvang 20.00 uur; inloop met koffie/thee vanaf 19.30 uur; borrel van 21.30-22.30 uur.

Leden van Oud-Utrecht kunnen het nieuwe Jaarboek 2019 na de presentatie meteen meenemen. Dat geldt ook voor mensen die zich die avond als lid melden.

 JElmer Spyglass