Nicolaas Beets
Op 13 maart 1903 overleed Nicolaas Beets. Hij was en is vooral bekend van zijn boek de Camera Obscura dat hij in 1839 onder het pseudoniem Hildebrand schreef. Het boek was een instant succes en er zouden vele drukken en vertalingen van volgen. Bij elke nieuwe druk voegde Beets nieuwe verhalen toe.
De eerste versie bevat klassiek geworden verhalen als ‘Een onaangenaam mensch in den Haarlemmerhout’ en ‘De familie Stastok’. Beets was in Utrecht ook dominee, hoogleraar en dichter. Hij woonde vanaf 1854 met zijn gezin (hij kreeg 15 kinderen) op Boothstraat 6:
"Dit goede, ruime, stille huis,
Waar 'k, in de stad, het stadsgedruisch
Kan, maar niet hoef te hooren".
Nicolaas Beets was een stadsdichter avant la lettre, een veelschrijver, en actief bij herdenkingen en bij maatschappelijke vraagstukken. Zo pleitte Beets als abolitionist met een redevoering tegen de slavernij en was hij een van de oprichters van het Wilhelmina Kinderziekenhuis. In 1873 nam hij het op voor de aanleg van een Utrechtse waterleiding om de cholera te bestrijden:
'Voert water aan, voert water aan,
Uit zilvren waterwellen!
Geen drab, waar ziekte en dood uit gist,
Maar zuivre bron, die 't bloed verfrischt'
Beets was een heel bekende Utrechter en Nederlander. Op zijn zeventigste verjaardag op 13 september 1884 kreeg hij een nationale huldiging. Er verschenen boeken, beeldhouwwerken, composities. Er waren zelfs ansichtkaarten van hem te koop. Zijn begrafenis op 17 maart 1903 was een landelijke gebeurtenis in aanwezigheid van ministers en voorzitters van Eerste en Tweede Kamer, en duizenden Utrechters liepen uit.
Meer weten en horen over Beets? Luister dan naar Arjan den Boer en cultuurhistoricus Niels van Bokhoven in podcast Oud-Utrecht 5, over Utrecht Boekenstad.
Nicolaas Beets in 1884
Nurks en Hildebrand luisteren naar de muziek. Opvoering van Camera Obscura in de tuin van Beets, Boothstraat 6.