Nieuws

In 1901 trad de Woningwet in werking. Met die wet wilde de overheid ingrijpen in de beroerde omstandigheden waarin met name veel arbeiders gehuisvest waren. Donker, vies, vochtig en vaak tegen woekerprijzen. “In Utrecht kwamen de projecten aanvankelijk maar moeizaam van de grond”, zegt initiatiefnemer van de excursie Pieter Buisman. “Pas in 1909 werd het eerste complex opgeleverd in de Paramaribostraat. Toen helemaal aan de rand van de stad en voor veel mensen voor wie de woningen bedoeld waren, te ver weg  - mensen deden alles lopend - en ook te duur.” De volgende projecten lagen nog verder van de stad, maar juist dicht bij de toen jonge industrie, zoals bij Werkspoor en Demka in Zuilen, en waren bedoeld voor de arbeiders (Woningbouwvereeniging Zuilen) en de employees (NV Bouwvereeniging Elinkwijk) van de nieuwe fabrieken.

Juist deze eerste, wat rommelige periode, komt aan bod tijdens de fietstocht. Pieter Buisman: “De meest projecten waren klein in omvang. Initiatiefnemers waren ’notabelen’, fabriekseigenaren en een enkele vakbond. Alles was sterk verzuild en met een strenge selectie aan de poort, want je kwam niet zomaar voor een woning in aanmerking.” Na enige tijd zag de gemeente zich daarom genoodzaakt voor gezinnen met de laagste inkomens zelf woningen te bouwen, wat leidde tot het gemeentelijk woningbedrijf. Er kwamen ook enkele complexen waar gezinnen onder toezicht woonden, de zogenaamde woonscholen. Aan de andere kant van het spectrum waren er de coöperatieve verenigingen die bouwden voor de middenstand.

De fietstocht start met een inleiding en voert langs een aantal wooncomplexen die kenmerkend zijn voor de volkshuisvesting in Utrecht. Uiteraard wordt er onderweg verteld over hun ontstaan en hun achtergrond. 

Meer informatie en mogelijkheid tot opgeven is te vinden in de agenda.

Demkafabriek met de Woningbouwvereeniging Zuilen (links) en de Bouwvereeniging Elinkwijk (rechts, in aanbouw) rond 1923. (HUA)

Woningvereeniging voor Gemeentepersoneel, omgeving Cederstraat in Ondiep. (HUA)

Communities
Oud-Utrecht zet communites op. In een community zijn mensen met een gezamenlijk doel, of gedeelde interesses en ideeën verbonden, én communiceren of werken ze met elkaar om samen meer te weten of te kunnen dan ieder afzonderlijk. Dat kan fysiek, digitaal of in combinatie. Met deze ontwikkeling sluiten we aan bij de beleidskoers die eerder is ingezet en waarbij we de leden op andere manieren bij de vereniging willen betrekken. Behalve de Community Nieuwe geschiedenis zijn er inmiddels communities Middeleeuwen en Kaarten van Utrecht. Meer informatie is te verkrijgen via het bestuur.

Headerfoto: Jaffa I, ofwel complex 501, het eerste woningcomplex gebouwd onder de Woningwet 1901, gereed in 1909. (HUA)